Avrupa mevzuatı ve standartları

Personel için koruyucu ekipmanlarla ilgili Avrupa Direktiflerinde, ekipman ve kullanıcılarının uyması gereken kurallar belirtilmektedir.
Bu standartlar, bu kurallara uygun teknik şartnameler hazırlamak için kullanılmaktadır.

89/656/EEC Direktifinde (kullanım) işverenlerin çalışanlarının kullanımı için sağlamaları gereken Kişisel Koruyucu Ekipmanlar belirtilmektedir.

89/868/EEC Direktifinde Avrupa Birliği ülkelerinde koruyucu eldivenlerin pazarlanmasıyla ilgili temel kurallar verilmektedir.

Eldiven Çeşitleri

Genel olarak eldiven çeşitleri 6 ana başlıkta toplanıyor.

1-Mekanik Risklere Karşı Koruma Sağlayan Eldivenler ; EN 388 : 2016

2-Termal Tehlikelere Karşı Koruma Sağlayan Eldivenler ;EN 407

3-Kimyasallara ve Mikroorganizmalara Karşı Koruma Sağlayan Eldivenler ; EN ISO 374-1 : 2016

4-Radyasyon ve Radyoaktif Kirlenmeye Karşı Koruma Sağlayan Eldivenler ; EN 421

5-Soğuğa Karşı Koruma Sağlayan Eldivenler ; EN 511:1994

6-Elektrikçi Eldiveni Standartları ; EN 60903:2003

* 2018 Yılında Gelen Düzenleme

Eldiven Neden Mevzuat ile Düzenleniyor ?

Tüm profesyonel eldivenler Kişisel Koruyucu Ekipmanlardır ve günümüzde89/686 sayılı Avrupa Direktifi ile uyumlu olmalıdırlar

Bu Avrupa direktifinin amacı KKE kullanıcısı için olduğu kadar halk sağlığı için de işyerinde emniyetin sağlanmasıdır.

Bu da eldivenin gereken koruma düzeyini sağlaması, ancak kullanıcının sağlığını tehlikeye atmaması gerektiği anlamına gelir.

Bu gerekliliği sağlamak için, eldivenler uyumlulaştırılmış bir Avrupa standardıyla tanımlanacaktır. Bunda da, Eldivenin koruma performansı kadar, kullanıcının konforu ve memnuniyeti de dikkate alınacaktır.

Ayrıca, rekabetin bozulmasından kaçınmak için gereken koruma düzeyini düşürmeden Eldiven ürünlerinin Avrupa Birliği çapında serbest dolaşımını da sağlayacaktır.

1- EN 388 Standardı Mekanik Risklere Karşı Dayanım

Bu standart, aşınma, kesilme, yırtılma ve delinmeyi içeren mekanik risklere karşı koruyan eldivenlere uygulanır.

Kesilme Direncindeki Değişiklikler

Bir önceki testlerde, Eldivenin kesilme direncini değerlendirmek için uygulanan metodun ismi Coup test idi. Bu metod ile 5N’luk (500gr) düşük bir basınç altında eldiven örneğinin ileri ve geri hareket ile kaç turda kesildiği izlenerek hesaplanıyordu.

Yeni testlerde ise, Couptest metodu, bıçağın daha iyi kontrol edilmesi ile daha güvenilir hale geldi. Eğer eldivenin malzemesi bıçağı bozarsa, referans alınması gereken test EN ISO 13997 oldu. Piktogram altına eklenen beşinci değer, ISO 13997testine göre kesilme seviyesini belirtmektedir. Bıçakta bozulma yoksa eğer, Couptest referans testtir. Opsiyonel olarak ISO 13997 performans seviyesi belirtilebilir. MAPA Professional, kesilmeye yüksek dirençli eldivenler için daha uygun olan ISO 13977 testi metodunu zaten önceden beri uygulamaktadır.

Aşınma Direncindeki Değişiklikler

Aşınma testi yeni bir aşındırıcı kağıt ile yapılıyor (Klingspor PL31B 180 grit), daha önce kullanılan kağıttan daha güvenilir kaliteye sahip.

Darbe Dayanımı

EN 13594: 2015 standardı için yeni test yöntemi, darbelere karşı korumayı değerlendirir. Eğer eldiven test edildiyse "P” harfi beş basamağa eklenir.

Güncellenmiş EN 388 2016 standardında bir darbe koruma testi de yer alacaktır. Bu test, çarpmaya karşı korunmak için tasarlanmış eldivenlere uygulanacak testtir. Darbeye karşı koruma sağlamayan eldivenler bu teste tabi tutulmayacaktır. Bu nedenle, bu teste dayanarak verilecek üç olası derecelendirme vardır.

P harfi= Geçti

F harfi= Başarısız

X harfi= Test Edilmedi

EN 388 Performans Seviyeleri

2. EN 407 Termal Tehlikelere Karşı Koruma

EN 407 Avrupa standardı, termal risklere karşı koruyucu eldivenler için minimum gereklilikleri ve belirli test yöntemlerini düzenler. Bu standarda uygun şekilde sertifikalanan koruyucu eldivenler kullanıcıyı temas ısısı, radyan ısı ve az miktarda erimiş metal sıçramaları gibi tehlikelere karşı korur.

Ancak ısıya dayanıklı eldivenlerin itfaiye veya kaynak gibi göreve özel kullanımınıbelirtmez. Isıya dayanıklı eldivenler DIN EN 407'ye uygun olarak aşağıdaki özellikleri karşılamak amacıyla üretilir:

düşük yanıcılık veya alev yayılımı, düşük ısı aktarımı (radyan, konvektif ve temas ısısından koruma etkisi), ısıya karşı yüksek dayanıklılık

a- Tutuşmaya karşı direnç:
Koruyucu eldiven 15 saniye boyunca gaz ateşine maruz bırakılır. Ardından eldiven malzemesinin yanmayı/korlaşmayı sürdürme süresi ölçülür.
(En yüksek performans seviyesi 4 = yanmaya devam etme süresi 2 saniye, korlaşmaya devam etme süresi 5 saniye)

b-  Temas ısısından koruma:
eldiven içinin sıcaklığı 10°C'den yukarı çıkmadan eldivenin 15 saniye koruma sağladığı sıcaklık ölçümü(100°C ila 500°C).
(En yüksek performans seviyesi 4 = + 500°C)

c- Konvektif ısıdan koruma(artarak nüfuz eden ısı):
eldivenin, sıcaklığıaçık ateşten ısı nüfuzuyla 24°C'den yukarıda olan sıcaklık artışını geciktirme süresinin ölçümü.
(En yüksek performans seviyesi 4)

d- Termal radyasyondan koruma:
koruyucu eldiventermal radyasyona maruz bırakılır. Belirli bir ısı seviyesinin eldivenin içine nüfuz etme süresi ölçülür.
(En yüksek performans seviyesi 4 = en az 150 saniye)

e- Erimiş metal damlacıklarına karşı koruma:
eldiven malzemesi ile deri arasındaki sıcaklığı 40°C artırmak içinkaç erimiş metal damlacığı gerektiğinin ölçümü.
(En yüksek performans seviyesi 4 = 35 damlacıktan fazla)

f- Erimiş metale karşı koruma:
sentetik PVC deriye (eldivenin içine takılı halde) zarar vermek için kaç gramerimiş demir gerektiğinin ölçümü.
(En yüksek performans seviyesi 4 = 200 gram)

EN 407'deki teste uygun olarak koruyucu eldivenler göreve dayalı termal tehlikelerin her biri için bir performans seviyesiyle sınıflandırılır (1 ile 4 arası, 4 en iyi). Ateşe dayanıklılık testinde 3. seviyeyi karşılamıyorsa eldivenin açık ateşle temas etmemesi önemlidir.

3. EN ISO 374-1: 2016 Kimyasallara ve Mikroorganizmalara Karşı Dayanım 

Kimyasallara karşı koruyucu eldivenler üç yöntemle test edilir
– Standart EN 374-2:2014’e uygun geçirgenlik testi
– Standart EN 374-3’ün yerini alan EN 16523-1:2015 standardına uygun nüfuz etme testi
– Standart EN 374-4:2013’e uygun bozunma testi

ELDİVEN TİPLERİ	GEREKLİLİKLER	İŞARETLEME
Type A	Geçirgenlik direnci (EN 374-2) tablodaki kimyasallardan en az altı tanesi için nüfuz etme süresi ≥ 30 dakika olmalıdır (EN 16523-1)	SHAPE  \* MERGEFORMAT
Type B	Geçirgenlik direnci (EN 374-2) tablodaki kimyasallardan en az üç tanesi için nüfuz etme süresi ≥ 30 dakika olmalıdır (EN 16523-1)	SHAPE  \* MERGEFORMAT
Type C	Geçirgenlik direnci (EN 374-2) tablodaki kimyasallardan en az bir tanesi için nüfuz etme süresi ≥ 10 dakika olmalıdır (EN 16523-1)	SHAPE  \* MERGEFORMAT

EN 374-2:2014

Tehlikeli kimyasallara ve mikroorganizmalara karşı koruyucu eldivenler.
Penetrasyon direncinin belirlenmesi.
Bu standart EN 374-2:2003’ün yerine geçer. Önemli veya teknik değişiklikler yoktur.
Bu standart, tehlikeli kimyasallara ve/veya mikroorganizmalara karşı koruyan eldivenlerin penetrasyon direnci için bir test yöntemi belirtir (su kaçağı ve hava sızıntısı testi).

EN 374-2:2003 ile karşılaştırıldığında başlıca değişiklikler şunlardır:
– EN 374-3’e referans, EN 16523-1’e değiştirildi – kimyasal permeasyon için yeni test yöntemi.
– Test ilkelerinde ve test raporunda daha net ifade ediliyor.
– Bilgilendirme amaçlı Ek A (AQL), örneğin üretim kontrolü amacıyla. Üretici veya denetim kuruluşu tarafından.

EN 374-4:2013 Yeni Bozulma Testi

Bir süre kimyasal bir maddeye maruz bırakıldıktan sonra eldivenin fiziksel özelliklerinde meydana gelen değişikliği ölçen yeni bir bozunma testi yapılmıştır. Parçalanma şişme, pullanma, renk değişikliği, gevşeme, sertleşme, yumuşama veya boyutsal değişim olarak görülebilir. Talep edilen her kimyasal için EN 374-4:2013’e göre test yapılmalıdır.

– Bozulma testi (kimyasal ile temas eden eldivenin fiziksel özelliklerinin bozulması) EN 374-4:2013’e göre.
– Listedeki kimyasallara karşı koruyucu olabilmesi için Nüfuz etme ve bundan sonra Bozulma testlerine tabi tutalmalıdır.
– Bozulma test sonuçları bilgi broşüründe bulunmalıdır.

EN ISO 374-1, 18 kimyasal maddeyi listelemektedir, ancak eldivenin uygulanmasına bağlı olarak diğer kimyasallar ve karışımlar da test edilebilir.

KOD HARFİ	KİMYASAL	CAS NUMARASI	SINIF
A	METİL ALKOL	67-56-1	BİRİNCİL ALKOL
B	ASETON	67-64-1	KETON
C	ASETONİTRİL	75-05-8	NİTRİL BİLEŞİM
D	DİKOLOMETAN	75-09-2	KLORLUPARAFİN
E	KARBON DİSÜLFÜR	75-15-0	ORGANİK BİLEŞEN İÇEREN KÜKÜRT
F	TOLÜEN	108-88-3	AROMATİK HİDROKARBON
G	DİETİLAMİN	109-89-7	AMİN
H	TETRAHİDROFURAN	109-99-9	HETEROSİKLİK VE ETER BİLEŞİMİ
I	ETİL ASETAT	141-78-6	ESTER
J	n-HEPTAN	142-82-5	DOYMUŞ HİDROKARBON
K	SODYUM HİDROKSİT, %40	1310-73-2	İNORGANİK BAZLI
L	SÜLFÜRİK ASİT, %96	7664-93-9	İNORGANİK MİNERAL
M	NİTRİK ASİT %65	7697-37-2	İNORGANİK MİNERAL ASİTLER, OKSİTLEYİCİ
N	ASETİK ASİT %99	64-19-7	ORGANİK ASİTLER
O	AMONYAK %25	1336-21-6	ORGANİK BAZLAR
P	HİDROJEN PEROKSİT %30	7722-84-1	PEROKSİTLER
S	HİDROFLORİK ASİT %40	7664-39-3	İNORGANİK MİNERAL ASİTLER
T	FORMALDEHİT %37	50-00-0	İNORGANİK MİNERAL ALDEHİTLER

Geçirgenlik Performans Seviyelerinin Sınıflandırılması

Test edilen her bir kimyasal dayanıklılık süresi bakımından (0’dan 6’ya olan performans seviyesi şeklinde) sınıflandırılır.
En yüksek düzeyde koruma düzeyi 6’dır ve bu da 480 dakikanın üzerinde bir dayanım süresine sahiptir.

DAYANIKLILIK SÜRESİ	KORUMA ENDEKSİ
> 10 Dakika	Sınıf 1
> 30 Dakika	Sınıf 2
> 60 Dakika	Sınıf 3
> 120 Dakika	Sınıf 4
> 240 Dakika	Sınıf 5
> 480 Dakika	Sınıf 6

EN ISO 374-5:2016 Standardı

Mikro-organizmalara Karşı Koruyucu Eldivenler
– Eldivenler, EN 374-2:2014 standardına göre geçirgenlik hava sızıntı ve su sızıntı testini geçmelidir.
– Virüse karşı koruma sağlayan eldivenler ayrıca ISO 16604:2004’e göre penetrasyon testini geçmelidir. Koruyucu giyecek materyalinin kan yoluyla bulaşan patojenlere nüfuz etme direncinin belirlenmesidir.
– 40 cm’den uzun eldivenler için ve manşetin mikro organizmalara karşı koruma sağladığı iddia ediliyorsa, manşet bölgesinin testi için ek test numuneleri alınmalı ve ISO 16604’e göre test edilmelidir.

   

Bakteri, mantar ve virüslere karşı koruma sağlayan eldivenler.

4- EN 421 Radyasyon ve Radyoaktif Kirlenmeye Karşı Dayanım 

 İyonlaştırıcı radyasyon ve radyoaktif kirlenmeye maruz kalınan işlerde bu tür tehlikelere karşı koruma sağlayan EN 421 : 1994 standardına uygun eldivenler kullanılmalıdır.

Radyoaktif kirlenmeye karşı koruma sağlamak için eldivenin sıvı geçirmez olması ve EN 374-2′de belirtilen nüfuz testini geçmesi gerekir.

Tutma çevrelerinde kullanılan eldivenlerin su buharı geçirgenliğine karşı yüksek direnç göstermesi gerekir.

İyonlaştırıcı radyasyona karşı koruma sağlamak için eldivende kurşun dengesi olarak belirtilen belli bir miktar kurşun olması gerekir. Bu Kurşun Dengesinin her bir eldiven üzerinde işaretlenmelidir.

 

 Korumanın türü, özel koruyucu nitelikler ile ilgili olan bir simge tarafından gösterilir.

Radyoaktif kirlenmeye karşı koruma sağlamak için eldivenin sıvı geçirmez olması ve EN 374’te belirtilen nüfuz testini geçmesi gerekir.

Tutma çevrelerinde kullanılan eldivenlerin su buharı geçirgenliğine karşı yüksek direnç göstermesi gerekir.

 

5. EN 511:1994 Soğuğa Karşı Koruma Saplayan Eldivenler

Bu standart, –50 °C’deki konvektif ve temas ısınına karşı elleri korumak için olan tüm eldivenler için geçerlidir. Soğuğa karşı koruma, belli koruyucu niteliklere ilişkin 3 performans seviyesi serisinin de yer aldığı simge tarafından ifade edilir.

‘Soğuk tehlike’ simgesiyle birlikte 3 haneli bir rakam bulunur:

a. Konvektif soğuğa karşı direnç(performans seviyesi 0 – 4)

b. Soğuk temas direnci(performans seviyesi 0 – 4)

c. Su geçirgenliği(0 veya 1)

Tüm eldivenlerin aşınma ve yırtılma için en az 1. seviye Performansa ulaşması gerekir.

Konvektif soğuğa karşı direnç:

Konveksiyon üzerinden soğuğun geçişinin ölçülmesiyle elde edilen eldivenin ısı izolasyonu özelliklerine dayanır.

Soğuk temas direnci:

Soğuk bir nesneye temas ettiğinde eldiven materyalinin ısı izolasyonu direncine dayanır.

Su geçirgenliği:
0 = 30 dakika süreyle maruz kaldıktan sonra su nüfuz eder; 1 = suyun nüfuz etmez.

6. EN 60903:2003 Elektrikçi Eldiveni Standardı

Elektrikçi eldivenleri (yalıtkan eldivenler) voltaj ve voltaj dayanım testlerine göre Class00, Class0, Class1, Class2, Class3, Class4 olarak sınıflandırılır.
Eldiven doğal, sentetik veya bunların karışımı kauçuk, lastik veya lateks (kauçuğun hammaddesi) gibi yalıtkan ve elastiki malzemeden beş parmaklı olarak üretilir. Eldiven üzerinde dikiş, çatlak, delik, yırtık kalıp izi buruşuk, kabarcık ve yama olmamalı sağ ve sol el ayrı ayrı imal edilmelidir. Eldivenlerle hiç bir zaman tek başına (koruyucu malzeme kullanılmadan) enerjili yere temas edilmez.

EN 60903:2003 standardı ve uluslararası IEC 60903:2002 standartlarına uygun eldivenlerdir. CATIII ölümlü risk olan yalıtım eldivenlerini sınıflandırır.
Bu standard; Mekanik koruma sağlamak için normal olarak yalıtkan eldivenlerin üzerine giyilen deri koruyucu eldivenlerle birlikte kullanılması gereken yalıtkan eldiven ve torba eldivenleri, – Mekanik koruma için üst eldivenleri olmaksızın kullanılabilen yalıtkan eldiven ve torba eldivenleri kapsar.

 

Koruma Sınıfları ve Değerler

Sınıf	Maksimum Çalışma GerilimiV AC	Test GerilimiV AC	Dayanım GerilimiV AC
00	500 V AC	2.500 V AC	5.000 V AC
0	1.000 V AC	5.000 V AC	10.000 V AC
1	7.500 V AC	10.000 V AC	20.000 V AC
2	17.000 V AC	20.000 V AC	30.000 V AC
3	26.500 V AC	30.000 V AC	40.000 V AC
4	36.000 V AC	40.000 V AC	50.000 V AC